Wat doet stress


Wat is nu eigenlijk stress?
Stress betekent niets anders dan spanning of druk. Positieve en negatieve spanning hebben onvoorstelbaar sterke werking op het ontstaan en verloop van stress.

Stress is niet per definitie ongezond. Het brengt je lichaam in staat van paraatheid.
Het hormoon adrenaline komt vrij, ook wel vlucht- of vechthormoon genoemd. Met als gevolg:

  • je bloeddruk gaat omhoog
  • je hartslag stijgt
  • er stroomt zuurstofrijk bloed naar je spieren, je hart en je hersenen
  • in je lichaam komt de adrenaline vrij die brandstof levert voor je spieren
  • je spieren spannen zich
  • de longblaasjes verwijden zich en je ademhaling wordt sneller
  • het bloed trekt weg uit je gezicht
  • je spijsvertering komt op een laag pitje te staan
  • je keel knijpt samen, je handen worden koud, het zweet breekt je uit

In een fractie van een seconde is je lichaam klaar voor actie.

Ongezonde stress daarentegen kan resulteren in lichamelijke en psychische klachten.
Duurt de stress te lang, dan is er meer tijd nodig om te herstellen.
Zijn er veel momenten van stress die lang aanhouden, is er te weinig tijd om tussendoor te herstellen.

*Er zijn drie grote componenten betrokken bij het vermogen om met stress om te gaan:
1.  genetica
2. ervaringen uit het verleden
3. epigenetica (het op slot zetten van genen op het DNA door traumatische ervaringen)

De uiteindelijke gevoeligheid voor stress wordt bepaald door minstens zeventien hersengebieden die met elkaar communiceren via stimulerende, remmende en regulerende neuronen die een scala aan neurotransmitters gebruiken.

Deze zeventien hersengebieden kunnen samen gevoegd worden tot vier componenten:

  1. het positieve beloningscentrum
  2. het negatieve angst- en pijncentrum
  3. het archief van alle emoties uit het verleden
  4. het controlecentrum

Het effect van de stressor wordt bepaald door de balans van de activiteiten in de positieve en negatieve centra, maar de herinneringen uit het archief hebben hier een sterke invloed op en de vorm van de uiteindelijke reactie wordt door het controlecentrum bepaald.

De mate van stressgevoeligheid en de veerkracht om weer op te krabbelen worden deels door de genetica bepaald.

*bron: Prof. Dr. Pierre Capel